Zaagincident
Featured

Zaagincident

Een tijdje geleden schreef ik over zaagvriendelijke nestkast ophanging.  De aanleiding daarvoor was een serie nestkastjes die mijn vriendin aan het maken was.  Als ik haar weer met de zaagmachine bezig hoorde, dacht ik soms “het is niet de vraag of, maar wanneer het misgaat”.  Dat soort gedachten is misschien de goden verzoeken. Op een gegeven moment, een kwartier na zo’n gedachte, kwam ze binnen: “er is iets niet goed gegaan”.  Ze bleek zich in het topje van de wijsvinger gezaagd te hebben.

Ze had een afgezaagd plankje willen pakken naast het zaagblad. Ze had niet gewacht tot het zaagblad stil stond. En er was geen heldere verlichting. Reikend naar het plankje naast het nog uitdraaiend zaagblad, raakte ze met de wijsvinger de zaag.  Een rafelige snede onder de nagel.

De vinger met verband ingepakt om het bloeden te stelpen en in de auto naar de eerste hulp van het ziekenhuis.  Het was vrij druk daar en het duurde even voordat een arts het vingertopje met 9 hechtingen weer bij elkaar had gebonden.  Zo’n rafelsnede geeft weinig houvast voor de hechtdraden.

Dan krijg je een pakket verbandmiddelen mee naar huis. En dat paste niet meer in onze verbandkist.  Een goede aanleiding om een nieuw verbandkistje te maken.  Van kersenhout. Dat we hadden nog liggen en dat vroeg om een toepassing . Een leuke uitdaging en een mooie leerschool.  

De dosse gezaagde balkjes waren van een kersenboom die de droogte van 2018 niet had overleefd. De balkjes hadden een paar jaar aan de lucht gedroogd gelegen.  Voor het zaagwerk eerst een ontwerp in Sketchup gemaakt voor de afmetingen. 

Vanuit de balkjes eerst wat plankjes gezaagd en op 10 mm dikte gebracht. Hout is na het drogen aan de buitenlucht altijd vochtiger dan na het drogen aan de binnenlucht. Een week na het zagen van de plankjes en het verder drogen in de werkplaats waren waren ze allemaal krom getrokken. 

Omdat ze al de gewenste dikte hadden, kon ik ze niet verder vlakken. Na een aantal slagen van weer doorzagen, rechte kant aan schaven en weer aan elkaar plakken had ik de plankjes en paneeltjes voor de verbandskist.  Dan zaag je een paneeltje op maat, en dan blijkt na een paar dagen dat het toch nog weer een millimeter is gekrompen.  Dus nog weer een slag van doorzagen, rechte kant aan schaven en weer aan elkaar plakken.

Uiteindelijk kwam de krimp tot stilstand en kon ik de plankjes en paneeltjes op maat zagen en de vingerlassen voor de hoekverbindingen frezen. Ik had voor het frezen van de vingerlassen al een keer eerder een freesmal voor op de freestafel gemaakt. Natuurlijk frees je dan weer een keer verkeerd, zodat ik voor de zijkanten nog een paar nieuwe plankjes moest maken. Maar met al het geleerde ging dat nu sneller.

Nadat alle onderdelen voldoende pasten, heb ik het geheel in elkaar gelijmd als gesloten box.  Dat is wat Youtube zei hoe je een kistje maakt.  Daarna de hoeken van de box afgerond met een afrondfrees. 

Op Youtube had ik gezien dat je dan na het drogen van de lijm het deksel eraf zaagt. Elk van de vier kanten langs de zaag halen. En dan blijken de zaagsnedes toch niet volstrekt in elkaars verlengde te liggen en dat het deksel niet naadloos gaat sluiten. Ik had wellicht beter de box kunnen fixeren en de zaag in trekzaag modus er langs halen (in plaats van de zaag vastzetten en de box erlangs halen.) Maar allas, ik was te ver op weg om overnieuw te beginnen.

Vervolgens het lakken met polyurethaan zijdeglans. Eerst geprobeerd met kwast en met roller, maar ik kreeg het niet zakkersvrij. Na vijf keer opbrengen en weer wegschuren, overgestapt naar de verfspuit.  Ook nog lastig genoeg, maar uiteindelijk gaf dat de gewenste gave laklaag.

Hieronder wat foto’s. En ja het deksel sluit niet spleetvrij.

En de gevulde verbandkist.  Alweer te klein natuurlijk.

Een week na het zaagincident van mijn vriendin zat ik dit te bespreken met een collega waarmee ik een onderhoudsklusje deed. We bespraken hoe gevaarlijk die cirkelzagen zijn en hoe voorzichtig je ermee moet omgaan. Misschien was dat ook de goden verzoeken.  Een uur later had ook ikzelf een beet in de vinger van de handcirkelzaag te pakken. De zaag waarmee ik 30 jaar incidentloos mee gewerkt had.

De vinger snel weer met verband ingepakt en naar de eerste hulp van het ziekenhuis om te laten hechten. Zo zaten mijn vriendin en ikzelf een paar weken met de wijsvinger in het verband.  Laten we het een solidariteitsactie van mijn kant noemen. Hebben we er toch een mooi verbandkistje aan overgehouden, dat zonder het zaagincident niet had bestaan.

Dit verhaal is gepost op het Woodworking.nl forum. Dan blijkt diverse mensen kunnen delen in een zaagincident. Ook na jaren incidentvrij werken en in acht genomen beveiliging. Slechte verlichting is een risico. En ook uit je vaste werkpatroon gehaald worden door iemand in de buurt.  En ‘nog even snel’ doen.

Mijn eigen zaagincident had je niet van tevoren kunnen bedenken. We wilden een plank uit een wand halen die was opgebouwd met rabat delen. Er was een hulp aanwezig en we hadden discussie hoe en waar we de handcirkelzaag moesten plaatsen. Nadat we tot een besluit gekomen waren, pakte ik de handcirkelzaag op met één hand en wilde die in positie brengen naar de wand. In het oppakken drukte ik de knop in waardoor de cirkelzaag ging draaien. Bij het in positie brengen kwam de machine in de buurt van mijn andere hand. De wijsvinger daarvan raakte de beschermingskap en schoof die naar achteren. Hap zei de zaag.

De les hier: In het gebruik van een handcirkelzaag, die altijd met twee handen vastpakken. 

Over Gandalf Productions

Gandalf Productions is een containeraanduiding voor activiteiten en voortbrengselen (producties) van Gandalf. 

Gandalf maakt graag mooie dingen. Daarbij de eisen volgend van de Romeinse ingenieur Vitruvius:

Utilitas: het moet bruikbaar zijn;
Firmitas: het moet constructief in orde zijn;
Venustas: het moet mooi zijn.

Gandalf is een soort van anagram van Gerrit van Dalfsen.

Contact

Locaties:  Rotterdam en Kootwijk